EP.1 7 Habits เปลี่ยนชีวิต เปลี่ยนคนรอบข้าง และเปลี่ยนทั้งองค์กรคู่มือการสร้างนิสัยเชิงบวก สำหรับตัวเรา ครอบครัว และที่ทำงาน

7 Habits เปลี่ยนชีวิต เปลี่ยนคนรอบข้าง และเปลี่ยนทั้งองค์กร คู่มือการสร้างนิสัยเชิงบวก สำหรับตัวเรา ครอบครัว และที่ทำงาน “ชีวิตที่ดีไม่ใช่เรื่องบังเอิญ แต่มาจากนิสัยที่เราปลูกฝังในทุกวันธรรมดา” - ดร.นงรัตน์ อิสโร (โค้ชเจ้ฝน)

ตอนที่ 1: เริ่มที่ตัวเรา – สร้างอุปนิสัยเพื่อชีวิตที่มีพลัง

“ชีวิตจะเปลี่ยน...เมื่อเราตัดสินใจใช้ชีวิตแบบไม่เหมือนเดิม”ไม่ใช่เปลี่ยนเพราะเหตุการณ์ใหญ่ แต่เพราะเรา “เลือกนิสัยใหม่” ให้ตัวเองในทุกวันธรรมดา

การเปลี่ยนชีวิตไม่ใช่เรื่องของโชค แต่เป็นเรื่องของ “ระบบนิสัย” ที่เราหยิบมาใช้ซ้ำ ๆ จนมันค่อย ๆ หล่อหลอมตัวตนใหม่ขึ้นมา — นิสัยเหล่านี้ไม่ใช่พรสวรรค์ แต่คือ “ทักษะชีวิต” ที่ฝึกได้ และ 7 Habits ของ Stephen R. Covey คือเข็มทิศที่พาเราเดินทางจาก “คนธรรมดา” ไปสู่ “คนที่มีพลังภายใน”

ลองอ่านช้า ๆ แล้วถามตัวเองว่า...“ตอนนี้ฉันมีอุปนิสัยข้อไหนแล้วบ้าง และข้อไหนที่อยากเริ่มต้นวันนี้?”

1. Be Proactive – จงเป็นฝ่ายเริ่มก่อน

“ฉันเลือกได้ว่าจะเป็นเหยื่อของสถานการณ์ หรือจะเป็นเจ้าของชีวิตตัวเอง”

คนที่มีพลังในชีวิตไม่ใช่คนที่ไม่เคยล้มแต่คือคนที่ “รับผิดชอบการลุกขึ้น” ด้วยตัวเองทุกครั้งพลังนี้เรียกว่า “Proactive” คือมองว่าตัวเองไม่ใช่ผลผลิตของโชคชะตา แต่คือผู้เลือก “ท่าที” และ “การตอบสนอง” ต่อทุกสถานการณ์

ฝึกยังไง:– เวลามีปัญหา เปลี่ยนคำถามจาก “ทำไมมันเกิดกับเรา” → เป็น “เราจะทำอะไรได้บ้าง”– ฝึกใช้ภาษาที่มีพลัง เช่น “ฉันจะเลือก…” แทน “ฉันไม่มีทางเลือก”

2. Begin with the End in Mind – เริ่มต้นด้วยจุดหมายในใจ

“ชีวิตที่ไม่มีเป้าหมาย ก็คือเรือล่องลอยในทะเลที่ไม่รู้จะไปไหน แม้ลมจะพัดแรงแค่ไหน…มันก็ไม่พาไปถึงฝั่ง”

เราทำงานหนักไปเพื่ออะไร? เราเรียนไปเพื่ออะไร?คำถามพวกนี้ฟังดูธรรมดา แต่กลับเป็นคำถามที่คนจำนวนมาก…ไม่ได้ตอบตัวเองเลย

Habit ข้อนี้สอนให้เรามองชีวิตจาก “ปลายทาง” แล้วออกแบบทางเดินย้อนกลับเพื่อให้ทุกวันมีความหมายที่สอดคล้องกับคุณค่าภายในของเรา

ฝึกยังไง:– เขียน Mission ส่วนตัว หรือจด 3 คำที่อยากให้คนจดจำเรา– ทุกเช้า ถามตัวเองว่า “วันนี้ฉันอยากใช้ชีวิตแบบไหนให้สอดคล้องกับจุดหมายนั้น?”

3. Put First Things First – ทำสิ่งสำคัญก่อน

“ความยุ่งวุ่นวายไม่เท่ากับความก้าวหน้า”สิ่งที่เราทำเยอะ…อาจไม่ใช่สิ่งที่ทำให้เราเติบโต

นิสัยข้อนี้ไม่ใช่แค่เรื่องของ “Time Management” แต่คือ “Life Management”เพราะคนที่รู้จักลำดับความสำคัญ จะไม่ยอมให้สิ่งเร่งด่วนเบียดทับสิ่งที่สำคัญ

ฝึกยังไง:– ใช้ “4 ช่องวิเคราะห์เวลา” (เร่งด่วน vs สำคัญ) เพื่อจัดลำดับงาน– กันเวลาในสัปดาห์สำหรับสิ่งสำคัญ เช่น การอ่าน การพัก การวางแผน

4. Think Win-Win – คิดแบบชนะทั้งสองฝ่าย

“ถ้าฉันต้องชนะโดยที่เธอต้องแพ้…นั่นไม่ใช่ชัยชนะที่แท้จริง”

นิสัยข้อนี้คือการสร้างความร่วมมือแบบยั่งยืน ไม่ใช่ความสำเร็จแบบเดี่ยว ๆเพราะในชีวิตจริง “เราจะไปได้ไกล” ต้องไปกับคนอื่น และต้องสร้างความสัมพันธ์ที่ดีด้วย

ฝึกยังไง:– เปลี่ยน mindset จาก “แข่งกัน” → “ร่วมกัน”– หาทางออกที่คู่สนทนาก็ได้ในสิ่งที่เขาต้องการ ไม่ใช่แค่เรา

5. Seek First to Understand, Then to Be Understood – เข้าใจก่อน แล้วจึงให้เข้าใจเรา

“คนส่วนใหญ่ฟังเพื่อโต้ตอบ…แต่คนที่เข้าใจจริง ๆ จะฟังเพื่อรับรู้”

นิสัยข้อนี้คือหัวใจของการสร้างสัมพันธ์ที่ดี ไม่ว่าจะกับลูกค้า เจ้านาย เพื่อน หรือคนรักเพราะความเข้าใจเกิดจาก “การฟังอย่างลึกซึ้ง” ไม่ใช่แค่การรอฟังจบเพื่อพูดกลับ

ฝึกยังไง:– ฟังแบบ Active Listening โดยไม่ขัดจังหวะ– สะท้อนสิ่งที่เขาพูด เช่น “เข้าใจว่าเธอรู้สึก…” ก่อนให้ความเห็น

6. Synergize – ประสานพลังต่างให้เกิดพลังสร้างสรรค์

“ความหลากหลายไม่ใช่ภาระ แต่มันคือขุมพลัง”

นิสัยข้อนี้คือการ “ยอมรับและต่อยอด” ไม่ใช่ “ยอม ๆ แล้วอดทน”เพราะสิ่งใหม่จะเกิดขึ้นได้ ก็ต่อเมื่อเรานำความต่างมาสร้างสิ่งที่ดีกว่าเดิม

ฝึกยังไง:– เวลามีความเห็นไม่ตรง ลองพูดว่า “เราคิดรวมกันได้ยังไงบ้าง?”– ทำงานเป็นทีมให้มีบทบาทที่ต่างกัน ไม่ใช่ให้ทุกคนเหมือนกัน

7. Sharpen the Saw – ลับเลื่อยอยู่เสมอ

“อย่าใช้ชีวิตแบบเลื่อยทื่อ ๆ ที่ตัดต้นไม้ได้ช้าลงทุกวันจงหยุดลับเลื่อย แล้วกลับไปตัดด้วยพลังที่มากกว่าเดิม”

นี่คืออุปนิสัยของคนที่เข้าใจว่าชีวิตต้องมีจังหวะ “พักและเติม”เพราะคนที่ดูแลร่างกาย จิตใจ ความคิด และจิตวิญญาณของตนอย่างสม่ำเสมอจะเป็นคนที่ไม่หมดไฟง่าย และมีพลังต่อเนื่องในระยะยาว

ฝึกยังไง:– สร้างกิจวัตรที่เติมพลัง เช่น เดินเล่น ฟังเพลง อ่านหนังสือ ฝึกสติ– อย่ารอให้ร่างกาย/ใจพังแล้วค่อยซ่อม ให้ดูแลมันตั้งแต่ยังไม่เหนื่อย

บทสรุป

“7 Habits ไม่ได้สอนให้เราเปลี่ยนตัวเองภายในวันเดียวแต่มันสอนให้เรากลายเป็นคนใหม่…ทีละวัน ทีละนิสัย ทีละทางเลือก”

ทุกครั้งที่คุณเลือกนิสัยใหม่ คุณไม่ได้เปลี่ยนแค่พฤติกรรมแต่คุณกำลังเปลี่ยนระบบคิด และค่อย ๆ ปรับวิธีใช้ชีวิตของคุณไปทีละนิด

และวันหนึ่ง…คุณจะหันกลับมาแล้วพบว่า“ฉันกลายเป็นคนที่มีพลังภายในแบบที่ฉันเคยอยากเป็น”